BCAA’LAR VE GLUTAMİN METABOLİZMASI

Takviye BCAA’ ların ve Glutamin’in birlikte kullanılması kas iskeletini ve kandaki glutamin seviyesini arttırır. BCAA oksidasyonunu ve böylelikle kas katabolizmasını azaltır.

Antrenmanlar BCAA oksidasyonunun artmasını sağlar. BCAA’nın parçalanmasındaki bu artış doğrudan enerji kaynağı olan karbonu açığa çıkararak enerji homeostasislerinin, sitrik asit döngüsü ve karbonhidrat üretimi (glikoz-alanin döngüsü) içinse tabaka oluşturarak glikoz homeostitlerinin korunmasını sağlar.

HOMEOSTASİS NEDİR?
Tüm vücut fonksiyonlarının, normal seviyelerde, dengeli olmasıdır ve vücutta gerçekleşen değişikliklere karşı var olan dengenin korunmaya çalışılmasıdır… Örneğin, yediğimiz besinler sonucu bol miktarda glikoz alırız. Alınan bu fazla glikoz kandaki şeker miktarını artırmaktadır. Yani kandaki şeker dengesi bozulur… Vücudumuz derhal homeostasiyi sağlamak için, insülin salgılayarak fazla olan şekeri hücrelerde depolar. Bu durum sonucunda da kan şeker miktarı normale döner. Yani denge sağlanır.

Antrenmanlardan sonra kan ve kaslardaki glutamin seviyeleri düşer ve seviyenin normale dönmesi saatler alır. İskelet kasları ve kandaki gultamin seviyesi hastalıklar ve antrenmanlar gibi metabolik talepler ve vücuda uygulanan baskının artmasından dolayı düşer. Ancak BCAA seviyeleri genellikle değişmez. Yani bu hastalık veya antrenmanlar süresince BCAA seviyelerinin düşmediği anlamına gelebilir.

BCAA seviyelerinde azalma olmamasının nedeni iskelet kaslarının proteolizi ve karaciğerdeki çift dallı keto asitlerden tekrar sentezlenen BCAA’ ların BCAA seviyelerini arttırıyor olmasıdır. Bu BCAA düzeylerinde azalma olmuyor ya da tükenmiyor demek değildir sadece iskelet kaslarını parçalayarak BCAA’ ları tekrar sentezlerler. İskelet kaslarındaki ve diğer dokulardaki glutaminin vücudun protein sentezlemesinde büyük rolü vardır. Kaslardaki glutamin seviyeleri protein sentezini, nitrojen dengesini ve böylelikle kas büyümesini düzenler. Yeni sentezlenmiş glutamin, parçalanmış kas proteinlerinden elde edilen BCAA’ ların kullanılması ile meydana gelir. Antrenman süresince ve sonrasındaki glutamin ihtiyacı BCAA katabolizmasının kas proteinlerinin parçalanmasını arttırması ile karşılanır.

İskelet kası hipertrofisini arttırmanın yollarından biri de BCAA oksidasyonunu yani iskelet kası katabolizmasını azaltmaktır. Bu BCAA ve Glutamin takviyesinin birlikte kullanılması ile gerçekleşir.

BCAA VE GLUTAMİN TAKVİYESİ
Glutaminin lösin oksidasyonunu azalttığı belirtilmiş ve daha önce yapılan araştırmalar da bu görüşleri desteklemiştir. Bu oksidasyon azalmasının nedeninin Glutamin oksidasyonunun NADH düzeylerini arttırarak BCAA oksidasyonunun temel enzimi olan BCAA’ nın dehidrojenazını (Hidrojen iyonlarının naklini kolaylaştıran enzim) engellemesi olduğu düşünülüyor. Lösin üzerine yapılan araştırmalar gösteriyor ki protein sentezlenmesi için gerekli olan lösin minimum miktarda bile sağlandığında Lösin, mTor yolu gibi çeşitli sinyal yollarının aktive edilmesi için kullanılabilir. Lösin’ in mTorları aktive etme gücünü istediği gibi ve sürece kullanabilecek olduğunu düşünüyor olabilirsiniz ancak protein parçalanması ve sentezlenmesinin bütün vücutta olduğunun unutulmaması gerekir. Yani vücudun protein depolarında sürekli bir değişiklik olmaktadır.

Vücudun protein depolarındaki sürekli değişim ve antrenmanların neden olduğu BCAA/Lösin oksidasyonlarındaki artış, vücudun yüksek oranda lösine ihtiyacı olduğunu gösterir. Aksi takdirde kas büyümesine tam olarak yardımcı olamaz. İşte bu noktada BCAA’ ları glutamin takviyesiyle desteklemek gerekir. Ek glutamin alınması iskelet kaslarını korur, kandaki glutamin miktarını yükseltir, BCAA/Lösin oksidasyonunu ve böylece kas katabolizmasını azaltır. BCAA takviyesi antrenmanların sebep olduğu BCAA oksidasyonunu arttırarak enerji üretimi ve protein sentezlenmesi için bir taban oluşturur, alanin ve glutamin içinse bir prekursör görevi görür. Yani bu bağımlı ve bağımsız mTor yollarında protein sentezlenmesi için daha fazla BCAA/ Lösine sahip olunacağı anlamına gelir.

Derleyen: Gıda Mühendisi Turgay Çetinkaya